دکتر مهدی خلج، رییس سازمان دامپزشکی کشور در سخنرانی پیش از خطبه های نمازجمعه این هفته تهران درباره رهاوردهای دامپزشکی در عرصه اقتصاد ملی، تجارت بین الملل و بهداشت عمومی و سلامت سخنرانی کرد.

وی با بیان اینکه بیماری‌هایی که بین انسان و حیوان مشترک است، سلامتی انسان را تهدید می‌کند، اضافه کرد: هزینه هایی صرف درمان این بیماری ها می شود تا بتوان به جمعیت انسانی کمتر این بیماری ها انتقال پیدا کند، البته در این راه موانع و مشکلاتی وجود دارد که تلاش کرده ایم با شرایط موجود تا حد قابل توجهی موفقیت هایی را حاصل کنیم.

خلج ادامه داد: در شش ماه نخست امسال برخی از بیماری های خطرناک قابل انتقال به انسان، نسبت به مدت مشابه سال قبل تا 55 درصد و برخی دیگر تا 65 درصد کاهش یافته است.

رییس سازمان دامپزشکی کشور به امنیت غذایی به عنوان یکی از مهمترین ارکان سلامت اشاره کرد و گفت: تامین غذای سالم برای مردم و امنیت غذایی در سیاست های اصلی نظام تاکید شده است؛ در واقع فرآورده های حیوانی اعم از شیر، لبنیات، گوشت و آبزیان در سبد غذایی خانواده ها وجود دارد و بر این اساس باید این فرآورده ها سالم در اختیار مردم قرار گیرد.

خلج اظهارکرد: امنیت غذایی باعث می شود تا مردم با اطمینان خاطر مواد غذایی سالم را خریداری و مصرف کنند.

وی با بیان اینکه سازمان دامپزشکی کشور تلاش های گسترده ای را در این زمینه انجام داده است، گفت: 300 هزار حلقه نظارت از مزرعه تا سفره و دو هزار و 260 نوبت حلقه نظارت بر تولید مواد غذایی را ایجاد کرده ایم و همچنین 33 هزار تن مواد منشاء دامی را که قابلیت مصرف نداشته اند از چرخه مصرف خارج کرده ایم.

خلج با اشاره به اینکه جمعیت زیادی از فارغ‌التحصیلان در سازمان دامپزشکی مشغول به کار حرفه‌ای هستند، گفت:‌ این سازمان برای اولین بار در سال 1304 تشکیل شد؛ ابتدا اداره کل بود، اما بعد از مدتی یعنی در سال 1350 با گسترش امنیت غذایی و رشد جمعیت، وظیفه این سازمان تغییر و عملاً سازمان دامپزشکی کشور نیز آغاز به کار کرد.

وی با اشاره به اینکه این سازمان وظایف مختلفی را برعهده دارد، گفت: یکی از این وظیفه‌ها، کنترل بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان است، به طوری که با رشد جمعیت و نیاز به غذا، طبیعتاً بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان نیز افزایش پیدا می‌کند که این سازمان وظیفه کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها را برعهده دارد.

خلج با اشاره به وظیفه حاکمیتی این سازمان گفت: در واقع سازمان دامپزشکی کشور یک نهاد حاکمیتی است که باید مرز بین انسان و حیوان را حفظ کند.

وی همچنین به تجارت بین المللی اشاره و اظهار کرد: در تجارت بین المللی تولید و خروج از رکورد و ایجاد رونق صادرات غیرنفتی در دام ها و مواد بیولوژیک تحت نظارت سازمان بهداشتی و دامپزشکی است و شرط لازم برای صادرات دام سلامت آنان است و مصوبات بین المللی مرجع صلاحیت، باید تایید کند تا فراورده های دامی صادر شود.

به گفته رییس سازمان دامپزشکی در سال 1393 حدود 31 هزار و 120 مجوز بهداشتی برای 69 کالا و در 6 ماه امسال نیز 15 هزار مجوز بهداشتی برای صادرات کالا صادر شده است.

خلج در ادامه سخنان خود گفت : مهر و امضا سازمان دامپزشکی کشور در 180 کشور جهان اعتبار دارد و بر این اساس کالاها صادر می شود.

وی با اشاره به تولید تخم‌مرغ و گوشت مرغ در کشور گفت: با وجود اینکه کشورما با شرایط خشکسالی مواجه بوده، اما جمعیت دام سبک و سنگین کشور قابل قبول است، به طوری که ما در میان 10 تولید کننده اول گوشت مرغ و تخم مرغ هستیم. ایران رتبه دهم را در تولید تخم‌مرغ و رتبه ششم را در تولید گوشت مرغ دارد.

رییس سازمان دامپزشکی کشور در ادامه سخنان به بهداشت مرغ مصرفی خانوارها اشاره کرد و توضیح داد: برخی ار افراد استفاده از هورمون رشد در مرغ مطرح می کنند که باید گفت استفاده از هورمون رشد علمی و عملی نیست و مردم با اطمینان خاطر این مرغ ها را مصرف کنند و نگرانی نداشته باشند. نکته مهم این است که برای تولید مرغ یک زمان شش هفته‌ای لازم است و به هیچ عنوان هورمون در مورد رشد سریع مرغ استفاده نمی‌شود، بنابراین مصرف‌کنندگان می‌توانند این گوشت را با اطمینان مصرف کنند.

وی با اشاره به اینکه ایران در یک منطقه پرخطر قرار گرفته است، گفت: همانطور که شاهدیم، در اطرافمان شاهد عملیات‌های تروریستی متعددی هستیم؛ حضور تروریست‌های تکفیری در کشورهای همسایه باعث شده است که کشورهای درگیر با این موضوع اولویت خود را به تأمین امنیت اختصاص دهند و رعایت موارد بهداشتی در این کشورها به درستی مورد توجه قرار نمی گیرد. این امر باعث شده که دامپزشکی ایران همواره برای مقابله با ویروس‌ها و بیماری‌هایی که از کشور‌های همسایه می‌آید در حالت آماده باش باشد. از این جهت، وظیفه ما سنگین‌تر از گذشته می‌شود، زیرا وظیفه حفظ امنیت غذایی را برعهده داریم.

وی با اشاره به اینکه سازمان دامپزشکی یک نهاد واکنش سریع است، گفت: پس از آنکه مشخص شد یک بیماری دامی در معرض ورود به کشور است، پس از شناسایی این بیماری، ما باید اقدامات سریع را برای برطرف کردن آن انجام دهیم.

وی تأکید کرد: در یکسال گذشته شاهد ورود 4 ویروس دامی به کشور بودیم که با اقدامات سریع مانع از ورود آن شدیم.

وی با اشاره به ارزش اقتصادی دام، طیور و آبزیان گفت: 130 هزار میلیارد تومان ارزش اقتصادی دام است که با فعالیت های دامپزشکی می‌توانیم این ارزش را تا 25 درصد به طور سالانه افزایش دهیم، اما اگر کنترل را کنار گذاریم، قطعاً شاهد ضایعات زیادی خواهیم بود.

خلج با اشاره به راه‌اندازی سامانه الکترونیک در سازمان دامپزشکی گفت: در حال حاضر 11 سامانه الکترونیک تشکیل دادیم که شهروندان می‌توانند به محض برخورد با یک ویروس و یا یک عامل آلوده‌کننده، سریعاً با این سامانه در تماس باشند و ما نیز به طور سریع وارد عمل خواهیم شد.

وی با اشاره به عید قربان گفت: روز گذشته 1800 اکیپ ثابت و سیار در سراسر کشور وجود داشت که 2700 نیروی کارشناس و دامپزشک سازمان دامپزشکی در این مراکز حضور داشتند که با همکاری 533 نفر ناظر شرعی از روحانیون دفتر نمایندگی ولی فقیه توانستیم عرضه دام را به نحو احسن انجام دهیم.

وی گفت: 225 هزار رأس دام از این مراکز خریداری شد که تنها 105 هزار رأس دام در این مراکز ذبح شدند. کارشناسان این مراکز هفت درصد ذبح های دامی را غیر قابل مصرف و 25 در هزار آن ها را نیازمند اصلاح جزئی دانستند؛ ضمن اینکه روحانیون نیز بر اصول شرعی ذبح دام نظارت می کنند، در حالیکه ممکن است لاشه هایی که خارج از مراکز مجاز ذبح شده‌اند بعضا غیر قابل مصرف باشند.

وی ادامه داد: مردم و مصرف‌کنندگان باید به این نکته توجه کنند که این مراکز از نظر بهداشتی مورد تأیید است و می‌تواند دام مورد نیاز خود را در این مراکز ذبح کنند و از ذبح دام در معابر عمومی و یا منازل خود خودداری کنند، زیرا احتمال آلودگی دام در این فضاها بسیار زیاد است.

خلج با اشاره به بکارگیری سامانه رهگیری و رهیابی که بر روی بسته‌های مرغ نصب شده است، گفت: مردم می‌توانند این کدهای رهگیری و ردیابی را به سامانه 30008903 پیامک کرده و از نحوه تولید و ذبح مرغ خریداری شده اطلاعات کسب کنند که این یک کار بزرگ و گسترده‌ای است که هم‌اکنون در حال انجام است.

شنیدن مشروح سخنرانی دکتر مهدی خلج در نماز جمعه شهر تهران 94/07/03 ( از دقیقه 10 به بعد )

بسمه تعالی

ضمن تقدیر و تشکر از زحمات ریاست محترم سازمان دامپزشکی کشور، جناب آقای دکتر خلج در جهت معرفی حرفه دامپزشکی و اهمیت کار دامپزشکان بخش خصوصی و دولتی بعنوان حافظان سلامت و تامین کننده امنیت غذایی مردم عزیز ایران اسلامی در نماز جمعه این هفته شهر تهران، امیدواریم این حرکت پسندیده ادامه دار بوده و برای ایشان از خداوند منان آرزوی توفیق و سربلندی مسالت می نماییم.

هیئت مدیره انجمن صنفی مسئولین فنی و ناظرین بهداشتی دامپزشکی استان تهران

سوم مهر ماه 1394

متن کامل سخنرانی رئیس سازمان دامپزشکی کشور در نماز جمعه تهران :

خدای بزرگ را شاکرم که توفیق نصیبم شد، تا از این "جایگاه رفیع و پایگاه مهم"، بعنوان نماینده قشری بزرگ از مردمان این مرز و بوم (دانشکده های دامپزشکی، مراکز تحقیقاتی، بخش گسترده دامپزشکی غیردولتی و..)، و صاحبان حرفه ای که "نقشی کم نظیر و در مواردی بی نظیر"، در تحکیم مبانی اقتصاد ملی، تجارت بین الملل و تامین کننده بهداشت عمومی و سلامت جامعه دارند سخن می گویم. حرفه ای که علیرغم اهمیتش، کمتر نسبت به معرفی آن به جامعه تلاش کرده ایم. لذا سخن حقیر در محضر شما نمازگزارن بزرگوار متفاوت با بیان سخن از سوی دیگر مسئولین خواهد بود که تشکیلات و دستگاه تحت مسئولیت انها برای مردم تقریبا شناخته شده است. لاجرم این حقیر بخشی کوتاه از سخن را باید به معرفی حرفه بپردازم.

1 - سیر تاریخی تحول دامپزشکی: البته تاریخ پزشکی و دامپزشکی ایران ریشه در تاریخ کهن و پرافتخار این مرز و بوم دارد، لیکن تشکیلات رسمی دولتی، احتمالا بعلت شیوع بیماری طاعون گاوی که این بیماری به گاومیری هم مشهور است و تلفات گسترده در گاو می دهد و نابودی حیات دام و ورشکستگی دامداران را بدنبال داشت و البته امروز در جهان و همچنین کشور ماریشه کن شده است، در سال 1303 با نام اداره دفع آفات حیوانی با تصویب ماده واحده در مجلس شورای ملی آن زمان، تشکیل گردید که با موسسه پاستور مشترکا تحت نظر یک مسئول ادراره می شد. در سال 1314 به اداره کل و در سال 1350 با تصویب قانون به سازمان دامپزشکی کشور تغییر یافت.  لذا همانگونه که بیان گردید، در 91 سال قبل با انگیزه کنترل بیماری دامی شکل گرفت، لیکن نیازهای روز، فراوانی بیماریهای دامی، تعدد بیماریهای مشترک منتقله از دام به انسان، اهمیت پروتئین دامی بهداشتی و سالم برای مصرف در انسان، رشد جمعیت، سرعت در تبادل کالا و محصولات مانند دام، طیور، آبزیان، فرآورده ها و نهاده های آن بین کشورها و همچنین رخداد بیماریهای نوپدید و بازپدید و بیماریهای فرامرزی که با عبور از مرزهای جغرافیائی کشورهای مختلف را تحت تاثیر قرار می دهد، این سازمان را به سازمانی حاکمیتی با وظایف گسترده، متنوع، حساس و حاکمیتی در عرصه ملی و بین المللی تبدیل کرده است. در حال حاضر به عنوان سازمانی مستقل و تحت نظارت وزیر کشاورزی و در مجموعه وزارت جهاد کشاورزیو البته با واگذاری گسترده امور تصدی گری به بخش خصوصی دامپزشکی اتنجام وظیفه می نماید. لذا "دامپزشکی مرزبان هشیار و بیدار حریم بهداشتی برای حفظ سرمایه عظیم دامی، بهداشت و سلامت جامعه" در برابر عوامل مخاطره آمیز بهداشتی اعم از بیماریهائی که از خارج مرزها به کشور وارد می شود و یا بومی کشور هستند عمل می کند و همچنین  منادی"بهداشت محوری و سلامت گرائی در تولید" انجام وظیفه می کند. در ذیل به چند وظیفه طبق اعلام موضوع اشاره می کنم.

2 - اقتصاد ملی: کشور ما دارای سرمایه بزرگی از جمعیت دام، طیور و آبزیان است. علیرغم خشکسالی های پی در پی جمعیت گاو، گوسفند و بز قابل توجه است، تولید گوشت مرغ در ایران رتبه 6 و در مورد تخم مرغ رتبه 10 جهان را دارد. آبزیان خصوصا با سیاست وزارت جهاد کشاورزی که پرورش در قفس در آبهای آزاد است نیز روندی رو به توسعه دارد. بزرگترین عامل تهدید کننده این جمعیت دامی در همه کشورها عوامل بیماری زا است. لذا مولفه تامین بهداشت و مقابله با بیماریها در همه جهان مولفه اصلی است. در کشور ما بدلیل استقرار در یک منطقه پرخطر که دارای 15 همسایه است و برخی از این کشورها ثبات کافی برای مدیریت بهداشتی ندارند، در طول تاریخ منبع تهدید سلامت دام و سلامت جامعه ما بوده اند، ولی نا امنی های اخیر این مشکل را مضاعف کرده اند. در این شرایط سازمان دامپزشکی کشور باید در نقش سازمان واکنش سریع، در وضعیت اماده باش دائم باشد(چون کشورهای اطراف و خصوصا تعدادی از همسایه های ما اساسا بدلیل اولویت اول آنها که امنیت داخلی آنها است، رصد این بیماریها و اطلاع رسانی آن به مراجع بین المللی مسئول برایشان با اهمیت نیست و حتی اگر باشد هم نمی توانند عملی کنند. لذا ما همواره باید منتظر مواجهه با یک عامل بیماریزای خارجی باشیم(در سال گذشته با 4 عامل بیماریزای مهم از مرزهای شرقی و غربی مواجه بودیم، که توانستیم مشکل را بحداقل ممکن برسانیم.  البته بیماریهای بومی داخل کشورمان هم متنوع و مهم هستند که با امکانات بخش دولتی و بخش غیر دولتی توانستیم نمره قال قبولی بدست آوریم. طبق یک "برآورد ارزش اقتصادی دام، طیور، آبزیان،  زنبورعسل و تولیدات سالیانه آنها بالغ بر 130 هزار میلیارد تومان است، یک برآورد از سوی سازمان جهانی بهداشت دام بعنوان عالیترین مرجع بین المللی و علمی، می گوید فعالیت دامپزشکی تا 25% موجب افزایش تولید می شود و البته در صورت استمرار خدمات بهداشتی و درمانی بصورت مستمر این مهم تحقق می یابد. بدهی است هر نوع مانع و رکود در این فعالیت ها، ضایعات را افزایش و انگاه تاثیر این خدمات مشهود می شود"، حال شما با یک محاسبه، "سود رسانی این خانواده بزرگ اعم از دانشکده های دامپزشکی، مراکز تحقیقاتی، موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی و بخش گسترده غیردولتی دامپزشکی با 23 هزار نفر عضو و البته با محوریت، نظارت و هدایت سازمان دامپزشکی کشور را در انجام این مهم یعنی تولید ثروت، اشتغال، سلامت و رفاه را برای جامعه می توانید حدس بزنید". "البته این سود بدون محاسبه اقتصادی خسارات ناشی از درمان، هزینه های نقاهت، بیکاری و از کار افتادگی ناشی از بیماریهای مشترک در انسان است، که با فعالیت های دامپزشکی، کاهش می یابد". البته در کشور ما صنعت تولید دارو، واکسن های های دام و طیور و صنایع جانبی گسترده ای تحت نظارت سازمان دامپزشکی کشور در حال فعالیت هستند که مجال پرداختن به آنها نیست.

3 - تامین غذا، امنیت غذائی، بهداشت عمومی و سلامت جامعه: امنیت غذائی به معنای فراوانی و قابلیت دسترسی به غذا است، در این تعریف در عین سیری سلولی، نباید مخاطره بهداشتی هم برای مصرف کننده وجود داشته باشد. موضوعی مهمی که در بند 6 سیاست های کلی سلامت ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری و یا در دیگر قوانین مورد تاکید بوده است. همه ما در هر روز در سبد خریدمان انواع فراورده های پروتئینی اعم از گوشت قرمز، مرغ، تخم مرغ، انواع آبزیان، شیر و یا دیگر فراوردهای دامی وجود دارد و سفره همه ما بالاخره با همین اقلام شکل می گیرد. در این بحث  دامپزشکی هم در افزایش تولید نقش دارد و هم وظیفه تامین بهداشت و سلامت این فرآورده ها را بعهده دارد. همانگونه که قبلا عرض کردم از طریق مبارزه و کنترل بیماریها، موجب افزایش تولید و کاهش ضایعات می گردد. از سوئی برای برای تامین بهداشت و یا سلامت فرآورده خام دامی، به عنوان رکن غذای سالم و تامین کننده سلامتی انسان، سازمان دامپزشکی کشور لاجرم به اعمال نظارت بهداشتی، از مزرعه تا سفره می باشد. البته وظیفه سازمان در برخی اقلام تا فرآوری است مثل شیر خام و در برخی تا پخت مثل گوشت و... . لذا چون مصرف کنندگان محترم، این اقلام خوراکی را در فروشگاهها ملاحظه می کنند، خدمت آنها عرض می کنم در پشت این صحنه اقدامات کنترلی، نظارت های بهداشتی و آزمایشات متعددی باید صورت گیرد و باید حلقه های گسترده این زنجیره بزرگ، که  بالغ بر 300 هزار واحد و حلقه از مزرعه تا فرآوری و یا عرضه است (شامل دامداری ها، مراکز آبزی پروری، مراکز پرورش طیور، شناورهای صیادی، اسکله ها، سردخانه ها، کارخانجات خوراک دام، مراکز جمع آوری شیر خام، کشتارگاه ها، ناوگان حمل و نقل دام، فرآورده ها و نهاده های آن، اماکن عرضه، بسته بندی و ...) تحت نظارت بهداشتی واقع شود. در سال 1393 بالغ بر 2263467 (دو میلیون و دویست و شصت و سه هزار و چهارصد و شصت و هفت) مورد بازدید و نظارت بهداشتی بر این حلقه صورت گرفته است و نهایتا بالغ بر 33 هزار تن فرآورده خوراکی خام دامی، اعم از اماکن عرضه و همچنین در کشتارگاه های دام و طیور ضبط و از مصرف انسان خارج شد ه است. و در 6 ماهها سال جاری نیز      مورد بازدید و........ از مصرف انسانی خارج شده است. برای اینکه ره آورد زحمات معلوم شود، در مورد گوشت مرغ مثال میزنم. همه شما بیاد دارید که کشتار بصورت غیر مجاز، غیر بهداشتی و بصورت سنتی صورت می گرفت، حمل با وانت بار و  در اماکن و فروشگاههای عرضه تا هنگام خرید در بشگه های اب شناور بود. ولی در حال حاضر بالغ بر 250 کشتارگاه صنعتی طیور فعال داریم، مرغ تحت نظارت بهداشتی کشتار می شود، بسته بندی با برچسب مشخص دارد، با وسیله حمل و نقل یخچالدار دارای کد بهداشتی حمل می شود و در داخل فروشگاه هم تا هنگام فروش در یخچال نگهداری می شود. علاوه بر این کنترلها، پایش صورت می گیرد و نمونه های گوشت مرغ در آزمایشگاه برای آلاینده های مختلف آزمایش می شود. در اینجا می خواهم اعلام کنم، فلزات سنگین در مرغ کمتر از حد مجاز است و یا شایعات استفاده از هورمون در مرغ در کشور کاملا بی اساس است، زیرا از نظر علمی و عملی این اقدام غیر ممکن است. موضوعاتی که با هر هدفی هر از چند گاهی در فضای مجازی تبلیغ می شود و واقعا نادرست است. البته در تداوم این روند بهداشتی تکاملی در برخی استانها روی بسته های فرآورده های خام دامی و روی کیسه های مرغ کد رهگیری چاپ می شود که با ارسال این کد به شماره 30008903 می توان از سابقه تولید، مثال نام کشتارگاه، وسیله نقلیه حامل، مرکز پرورش و تاریخ های آن اطلاع یافت. و از 4 مهر ماه در تهران نیز آغاز می شود. البته وقت برای ارائه مثال اندک است این زحمات دامپزشکی بود. بدیهی است ارتقاء کیفیت با مشارکت مردم و با همکاری آنها میسر است. تقاضا دارم از خرید مرغ زنده و دام زنده و کشتار آن در معابر و منازل جدا اجتناب کنید، از خرید شیرخام غیرفرآوری شده و محصولات لبنی سنتی اجتناب نمائید. مشکلات و سئوالات را با شماره پیام کوتاه 1512 در تمام استانهای کشور ارسال و پاسخ آن را دریافت نمائید.

نقش سازمان در عرصه بهداشت عمومی آنقدر گسترده است که سازمان جهانی بهداشت می گوید، در قرن 21 در مبارزه با بیماریهای عفونی انسان، باید اصل را بر مبنای کنترل و پیشگیری بیماریهای قابل انتقال از حیوان به انسان قرار داد. یا یک جهان یک بهداشت را مطرح می کنند. 60% عوامل عفونی انسان  و 75% موارد بیماریهای عفونی در انسان جنبه زئونوتیک یا منشاء حیوانی دارد. که از طریق حیوانات و فرآورده های آن به انسان انتقال می یابد و البته نقش دامپزشکی با کاهش برخی عوامل بیولوژیک، باقیمانده های داروهای دامپزشکی، فلزات سنگین و دیگر آلاینده ها در فرآورده های خام دامی، در کاهش بیماری های غیر واگیر نیز مشهود است.  البته در تداوم کار ما در سازمان دامپزشکی، مسئولیت نظارت بر ذبح و صیدشرعی، تحت نظارت دفتر نمایندگی ولی فقیه در سازمان دامپزشکی کشور قرار دارد

4 - جایگاه دامپزشکی در تجارت بین الملل: پویائی تولید و نشاط تولیدکننده، در گرو صادرات محصولات تولیدی آن است. شرط لازم برای صادرات دام، طیور، آبزیان، فرآورده ها و نهاده های آن، تامین الزامات بهداشتی ارائه شده از سوی دامپزشکی کشور هدف می باشد.

سازمان دامپزشکی کشور مرجع صلاحیتدار برای صدور گواهی سلامت کالاهای صادراتی مرتبط می باشد. در این ارتباط امضاء و مهر سازمان دامپزشکی کشور در 180 کشور عضو سازمان جهانی بهداشت دام اعتبار دارد و در سال 1393 تعداد 31120  و در 6 ماهه سال 1394 نیز حدود 15000مجوز بهداشتی صادرات برای 69 کالا، صادر گردیده است.

5 - سامانه های الکترونیک: سازمان دامپزشکی کشور به عنوان سازمانی حاکمیتی با وظایف ملی و تعهدات بین المللی، باید در رخدادهای بیماریها، با تشخیص زودهنگام بیماری و تایید فوری آن، واکنش سریع برعلیه بیماری ها داشته است. در سال های اخیر برای سرعت در انجام امور و البته شفافیت گردش کار و تسریع در امور مراجعین و فعالان اقتصادی، در طراحی، راه اندازی و به کارگیری سامانه های الکترونیک اقدامات خوبی را به مرحله اجرا درآورده است. تابحال 11 سامانه خدمات الکترونیک تخصصی راه اندازی شده است

6 - عید قربان: بالاخره کشتار دام در فضای غیر مجاز و غیر کشتارگاههای تحت نظارت سازمان دامپزشکی کشور، هم موجبات بیماری در انسان را فراهم می آورد و هم معابر و منازل را آلوده می کند و هم مخاطرات زیست محیطی دارد. کشتار دامهای قربانی روند خوبی گرفته ولی کافی نیست و امیدوارم با این آماری که می دهم همه ما را کمک کنند که این نوع کشتارها در همه ایام متوقف شود. در سال جاری و در روز گذشته که عید قربان بود، 1800 اکیپ ثابت و سیار با 2720 نفر دکتر دامپزشک و کارشناس بهداشت گوشت و 533 روحانی برای نظارت بر ذبح شرعی در 1500 پایگاه نظارت کرده اند در این روز حدود 225 هزار راس در این مراکز خریداری شد که تنها 105 هزار راس در این مراکز تحت نظارت بهداشتی دامپزشکی ذبح شد. 7 در هزار این لاشه ها، ضبط عمومی و 25 در هزار ضبط جزئی شده اند. ملاحظه فرمائید، چه میزان دام در کشور در معابر و منازل ذبح شده اند که تحت نظارت دامپزشکی نبوده اند و قطعا مردم هم تخصص این کار راندارند، این گوشت ها بین مردم تقسیم شده و هم بیماری برای مردم ایجاد کرده و هم مازاد کشتار محیط را آلوده کرده است.